De meeste chauffeurs kennen dit geluid. Een laag gebrom dat uit de richting van de wielen komt en relatief snel luider wordt. Meestal is dit een teken van een defect wiellager dat zo snel mogelijk moet worden vervangen. In de volgende handleiding leest u hoe u een defect wiellager kunt herkennen, hoe u dit zelf kunt vervangen en alles wat u moet weten over wiellagers.
Wat is de functie van de wiellagers in een auto?
Wiellagers zijn een belangrijk onderdeel van het chassis van auto’s en andere motorvoertuigen. Hun taak is het geleiden van de wielen en het opvangen van radiale en axiale krachten tijdens het rijden. Radiale krachten werken loodrecht op de lengteas van het lager. Radiale krachten ontstaan bijvoorbeeld uitsluitend door het gewicht van het voertuig op het wiel. Axiale krachten werken altijd in de richting van de lengteas van het lager. Axiale krachten treden bijvoorbeeld op bij het nemen van bochten. Ze zijn aanzienlijk hoger dan radiale krachten. Tegenwoordig zijn wiellagers over het algemeen volledig onderhoudsvrij. Het in het lager ingesloten smeermiddel zorgt voor de laagst mogelijke rolwrijving en slijtage gedurende de gehele levensduur.
Welke soorten wiellagers zijn er?
In moderne motorvoertuigen worden twee verschillende soorten wiellagers gebruikt. Afhankelijk van de vereisten van het wiellager worden ofwel diepgroefkogellagers ofwel kegelrollagers gebruikt. Beide soorten lagers behoren tot de zogenaamde wentellagers. Zogenaamde naaldlagers worden minder vaak gebruikt. De structuur van wentellagers is in principe altijd hetzelfde. Elk rollager bestaat uit:
- een buitenste lagerring
- een binnenste lagerring
- de rollende elementen
- een kooi
De rollende elementen roteren tussen de buitenste en binnenste lagerring van een wentellager. Bij een diepgroefkogellager zijn er geharde en gepolijste stalen kogels, bij een kegelrollager langwerpige, conische rolelementen. In een naaldlager zijn de rollende elementen dunne, langwerpige en cilindrische stalen pennen. Om ervoor te zorgen dat deze rolelementen niet uit het lager vallen en altijd dezelfde afstand tot elkaar hebben, worden ze omsloten door een plaatstalen kooi en op hun plaats gehouden. Bij wiellagers zijn aan beide zijden speciale afdichtingen aangebracht. Deze afdichtingen voorkomen dat het vet of de olie uit het lager lekt en voorkomen dat vuil of vocht het lager binnendringt.
Door de bolvormige of conische rolelementen bieden wiellagers weinig weerstand tegen de rotatiebewegingen van de wielen. Het nadeel is echter dat ze relatief gevoelig zijn voor harde stoten zoals die kunnen optreden bij het rijden door een kuil of zogenaamde stoepranden. Er werken zeer hoge krachten op een paar ballen of rollen. Deze belasting kan een minimale vervorming van de rollen en / of de binnenzijde van de lagerringen veroorzaken. Dit is meestal het begin van het einde van de levensduur van een wiellager.
Groefkogellagers kunnen radiale krachten tijdens het rijden zeer goed opnemen. Ze zijn minder geschikt om axiale krachten op te vangen. Kegellagers zijn beter geschikt om axiale krachten op te vangen. In auto’s worden daarom kegellagers meestal gebruikt als wiellagers.
Wanneer moeten wiellagers van een auto worden vervangen?
In normale gevallen gaan wiellagers ruim 100.000 km mee. De kilometerstand is afhankelijk van de rijstijl en de kwaliteit van het wiellager. Als u vaak op slechte wegen met veel kuilen rijdt, met vaart over stoepranden rijdt of het voertuig vaak snel draait, wordt de levensduur van de wiellagers aanzienlijk verkort. Uit statistieken blijkt dat vooral het rechter voorwiellager bij voertuigen die veel in de stad rijden vaak in een vroeg stadium vervangen moet worden. De reden hiervoor is het rijden over stoepranden tijdens het parkeren. Bij voorzichtig rijden ontstaan er meestal pas problemen als de afdichtingen van het lager hun functie niet meer kunnen vervullen. Dan kunnen water en vuil het lager binnendringen. Dit vermindert de effectiviteit van het vet.
Hoe herkent u een defect wiellager?
Een intact wiellager doet zijn werk volledig geruisloos. Het eerste teken van een defect is een laag brommend of dreunend geluid, dat in de meeste gevallen alleen optreedt in bochten. Vaak is dit geluid in het begin zo stil dat het tijdens het rijden overstemd wordt door de andere geluiden. Dit geluid wordt echter met bijna elke gereden kilometer luider. Hoort u het in een bocht naar rechts, dan is één van de twee wiellagers aan de linkerkant defect. In het geval van een bocht naar links zijn het de juiste rechter wiellagers. Maar het duurt niet lang voordat het geluid hoorbaar is, zelfs als u rechtdoor rijdt. Dan moet het wiellager uiteindelijkk worden vervangen.
Ook bij een te grote speling kunt u een defect wiellager herkennen. Krik uw voertuig op of hef het op een hefplatform totdat het wiel vrij kan bewegen. Pak dan de boven- en onderkant van het wiel vast en duw en trek afwisselend aan de boven- en onderkant van het wiel. Als de speling duidelijk merkbaar en zichtbaar is, is de kans groot dat het wiellager versleten is. Dit vereist echter enige ervaring en een geoefende grip. Een ander onderscheidend kenmerk is een warm wiellager. Door de verhoogde wrijving in het lager stijgt de lagertemperatuur tijdens het rijden aanzienlijk en kan van buitenaf worden opgevangen. Als u vermoedt dat een wiellager defect is, dient u dit zo snel mogelijk te vervangen. Rijd niet langdurig met een defect wiellager.
Kunt u dit zelf vervangen?
Om wiellagers te vervangen heeft u het juiste gereedschap nodig en vooral enige ervaring in het omgaan met wentellagers. In principe is het natuurlijk mogelijk dat u zelf de wiellagers van uw auto vervangt. Naast normale sleutels heeft u speciaal gereedschap nodig om het wiellager te vervangen, waarmee u het oude lager eraf kunt trekken en het nieuwe kunt aandrukken. U moet dit gereedschap gebruiken om het lager en mogelijk andere onderdelen van uw auto niet te beschadigen. Een ander probleem bij het zelf vervangen van het wiellager is dat u, net als bij alle andere werkzaamheden aan het chassis van uw auto, na het vervangen van de lagers de as opnieuw moet meten en eventueel laten afstellen. De lagerwissel zelf vereist slechts een paar werkstappen.
In principe moet u altijd beide lagers op één as vervangen. Als de ene lager versleten is, kunt u ervan uitgaan dat de tweede lager ook niet veel langer meegaat. De eerste stap is om uw auto op te krikken of op een hefplatform te zetten en de wielen te verwijderen. U kunt vervolgens de remklauw draaien en de remschijf verwijderen na losdraaien van de bevestigingsschroef. U moet ook spatborden en andere hulpstukken verwijderen.
Vervolgens kunt u de bevestigingsschroeven losdraaien. Het is belangrijk dat u gelijkmatig te werk gaat om te voorkomen dat de wiellagereenheid kantelt. Het kan zijn dat u veel roestverwijderaar moet gebruiken om de wiellagereenheid te verwijderen. Lukt dit niet, dan dient u de gehele fusee te verwijderen en de wiellagereenheid met een werkplaatspers naar buiten te drukken. U kunt dan het wiellager vervangen. Hiervoor heeft u speciaal gereedschap nodig en wederom een hydraulische pers. Voor de montage dient u alle contactvlakken in de fusee grondig te reinigen.
Hoe lang duurt het om een wiellager te vervangen?
Als u zelf een wiellager vervangt en het juiste gereedschap bij de hand heeft, moet u ongeveer een uur rekenen om het wiellager te vervangen. Ook garages gaan uit van deze tijd. Afhankelijk van de staat van de wiellagers kan deze tijd gemakkelijk verdubbelen. Als de lagerringen bijvoorbeeld stevig zijn verroest of andere onderdelen die tijdens de lagerschade ook zijn beschadigd, moeten ook worden vervangen.
Wat kost het vervangen van een wiellager?
Als u de wiellagers in een werkplaats laat vervangen, zijn de kosten afhankelijk van meerdere factoren. Een rol speelt bijvoorbeeld op welke as de wiellagers vervangen moeten worden. Uiteraard dragen ook de deelkosten en de werkuren bij aan de totale kosten. Al met al moet u in een gespecialiseerde garage rekening houden met kosten van in totaal zo’n 400 à 450 euro voor het vervangen van de wiellagers aan beide zijden van een as.
Het voertuigmodel speelt geen grote rol. Over het algemeen maakt het voor de vervanging weinig uit of de wiellagers op een VW Polo of een BMW uit de 5-serie zitten. Wel zijn de kosten van het onderdeel afhankelijk van het model en merk van de auto. En ook de leeftijd speelt een rol; bij oudere auto’s is het vaak moeilijker de lager te verwijderen, waardoor de vervanging meer tijd zal kosten. Bij een onafhankelijke garagebedrijf zijn de kosten doorgaans beduidend lager. Maar u moet voor de wiellagerwissel aan beide kanten rekening houden met rond de 200 à 250 maximaal rond de 300 euro.