Die na “de neusbeer”

Volkswagen toonde eind jaren 80 moed en ontwierp de toen nieuwe Passat B3 op basis van het model van de “Auto 2000” – wat een glimlach op de gezichten van kopers en de pers toverde. De opvolger Passat B4 zou vanaf 1993 aangenamer en beter zijn. Laten we eens kijken wat de enorme “variant” vandaag de dag nog steeds kan doen in een kleine test.

De conservatieve middenklasse

In de jaren ’90 was een Volkswagen eigenlijk nog een soort auto voor het volk. Het Wolfsburg-modellengamma werd beschouwd als robuust, fundamenteel betrouwbaar en betaalbaar voor vele budgetten. De Passat, de sinds 1973 iets grotere Golf voor de middenklasse, haalde in geen enkele modelreeks bijzondere krantenkoppen. Hij stond er gewoon, hij werkte, hij had veel ruimte en hij was niet bedoeld om te concurreren met welk voertuig dan ook op het erf van je buren.

Het destijds ongebruikelijke front van de B3, gebouwd van 1988 tot 1993, had geen radiatorrooster. De lucht kwam door sleuven onder de bumper en de motoren trokken de inlaatlucht voor verbranding door het VW-logo in het midden. Dit uiterlijk, in de volksmond bekend als de “neusbeer”, werd opgeschoond door de grote revisie van de B4, de richtingaanwijzers werden verplaatst naar de bumpers en een vriendelijk, lachend radiatorrooster en vele andere visuele veranderingen brachten het voertuig terug naar het conservatieve circuit.

Passat B4 – alles zou beter moeten worden

Binnenin werden de bekleding en stoffen herzien, de armaturen en schakelaars veranderd en ook de als erg onhandig ervaren kabelschakeling werd verbeterd. Airbags met gordelspanners en ABS werden standaard, en met de 1,9 liter TDI-motor kwam voor het eerst in het concern een dieselmotor met directe injectie en turbocompressor onder de motorkap, die een ongekend gunstige verhouding tussen bruut koppel en laag verbruik opriep. Volkswagen streed om de gunst van de koper met een keur aan bijzondere modellen in de meest kleurrijke kleuren en uitvoeringen. Zeer succesvol, zo bleek. Tijdens de bouwperiode rolden er ruim 990.000 voertuigen van de band in Emden.

Eigenlijk een klassieke auto

Hoewel er bijna geen voertuigen van het type B3 en B4 worden aangeboden, zullen zelfs de jongere modellen binnenkort de magische mijlpaal van 30 jaar bereiken. Dit betekent dat de prijzen stijgen, omdat velen nu “de auto van hun jeugd” herontdekken en de Passat B4 (intern Type 3A genoemd) een metgezel vinden die geschikt is voor dagelijks gebruik, maar niet meer helemaal alledaags is voor ongeveer € 2.000. En deze serie bezuinigt niet op ruimte en dagelijkse bruikbaarheid.

Groot en stoer

Als je gewend bent aan het huidige design en de huidige automodellen, springt de objectiviteit van het interieur van een VW Passat B4 er echt uit. Ook al probeert ons speciale model ‘Pacific’ met witte snelheidsmeterschijven en airconditioning een vleugje verfijning in het grijze plastic landschap op te roepen, lukt dat alleen met veel goede wil van de inzittenden. Gezien de huidige stroom aan displays en informatie is dat eigenlijk geen slechte zaak en zeker geen nadeel, maar je moet wennen aan HOE saai het hier is. Tank, temperatuur, snelheidsmeter en snelheid. Einde.

Een korrelige display geeft informatie over de kilometerstand (als je die nog kunt aflezen, ze geven het op naarmate ze ouder worden) en met een paar dikke schakelaars kun je diverse lampen en verbruikers aanzetten, ventilatiesituaties regelen of gewichten heffen. Op zijn minst visueel. Voor sommigen is het landschap van grijs plastic beledigend eenvoudig, voor anderen is het aangenaam vertragend. Er is tenminste niet veel dat kapot kan gaan.

Ruimte voor 5 personen en bagage

De VW Passat B4 kan iets wat vrijwel geen enkele moderne SUV tegenwoordig kan: hij ziet er niet alleen behoorlijk groot uit, hij is ook groot van binnen. Hoe saai de zitplaatsen ook zijn, zelfs met 1,90 meter zit je comfortabel en gestrekt en biedt bovendien de achterpassagiers werkelijk episch veel ruimte. De extra ruimte in de Variant, zoals VW de stationwagen traditioneel noemt, is perfect voor lange vakantiereizen met het hele gezin. Ik reed in het model bijvoorbeeld van Kiel naar de Côte d’Azur en het noorden van Finland, altijd met voldoende ruimte en zonder problemen.

Diesel, geschonden maar niet vergeten

Naast de robuuste benzinemotoren is vooral de TDI-motor inmiddels een legende geworden. Eerst met 90 pk, later ook met 110 pk, produceert hij dat robuuste, maar niet opdringerige, spijkergeluid dat blind vertrouwen associeert. Met de 5 versnellingsbak haalt de auto goede snelheden, trekt krachtig uit de kelder en is bij matig rijden tevreden met 5 liter per 100 kilometer. Ik schakelde over van een dronken W 124 zescilinder naar de TDI en begon na ruim 1.000 kilometer op de brandstofmeter te tikken. Nog een kwart vol? Is dat mogelijk? Ja dat werkt. De motor is inmiddels ook populair bij VW T3 Bulli-ombouwingen, dus als je er een hebt, kun je hem beter niet weggeven.

Leeftijd versus betrouwbaarheid

Motorvoertuigen zijn niet ontworpen om langer dan 30 jaar de wereld rond te reizen. Daarom is een VW Passat B4 geen wonderauto die nooit kapot gaat. Slijtageonderdelen zoals remmen, wiellagers en koppelstangen zijn echter onverslaanbaar goedkoop. Als het om uitlaatsystemen gaat, wordt het assortiment langzaamaan dunner en afhankelijk van de onderhoudsgraad moet je ook wel iemand kennen die kan lassen. Beneden hebben de voertuigen de neiging om in het geheim weg te rotten in de wielkasten en op de naden.

Maar wees gerust: de Volkswagen, die toen zo bezadigd was, was nooit cooler dan nu! En hij is niet te oud om elke dag te rijden. Een betrouwbaar, goedkoop statement tegen de uniformiteit van de huidige modellen. Pak het, nu of nooit!

Auteur: Jens Tanz – Sandmann

VW Passat B4
Opbouwversies: sedan, stationwagen
Benzine-motoren: 1,6-2,9 liter (55-135 kW)
Dieselmotoren: 1,9 liter (55-81 kW)
Lengte/breedte/hoogte: 4605/1720/1450 mm
Leeggewicht: 1300 kg
Productieperiode (D): 1993-1998