Kunt u motorolie mengen?

0
20868
Motorolie
© Shutterstock / Leon Teoh

Kunt u motorolie mengen? Wat is hoge viscositeit?

De klok rond: zo vermijdt u fouten bij het mengen van olie! Ontdek hier welke motoroliën u kunt mengen, welke rol viscositeit speelt en welke oliën u nooit mag mengen.
De verscheidenheid aan motoroliën die op de markt verkrijgbaar zijn, kan verwarrend zijn voor eigenaren van voertuigen. Velen weten niet eens welke motorolie geschikt is voor hun auto of welke olie er momenteel in de auto zit. Wanneer het oliepeil daalt en u het moet bijvullen, is de voor de hand liggende vraag of u precies dezelfde olie moet bijvullen of dat u olie kunt mengen. Misschien heeft u ook nog een restje olie dat u wilt gebruiken.

Laag oliepeil – is dat wel een probleem?

Motorolie is onmisbaar voor de goede werking van uw motorvoertuig en vervult diverse taken: Als smeermiddel vermindert olie slijtage en beschermt tegen corrosie (oxidatie van metaal; “roesten”). Bovendien dient het om de motor te koelen, vooral op plaatsen waartoe de koelvloeistof niet reikt, zoals de zuigers. Motorolie heeft ook een afdichtende functie en vermindert het verlies bij de krachtoverbrenging tussen glijdende delen zoals lagers, zuigers, nokkenassen en krukassen. Het is noodzakelijk de olie regelmatig te verversen, omdat motorolie ook dient om te reinigen. Verbrandingsresiduen (koolstofafzettingen) worden geneutraliseerd.

Mag u motorolie mengen?

Op voorwaarde dat u zich aan een paar regels houdt, kunt u motoroliën mengen. Als een motorolie is goedgekeurd voor een voertuig, kunt u die mengen met alle andere goedgekeurde oliën. Wanneer een motorolie voor een voertuig is goedgekeurd, garanderen de fabrikanten dat deze met andere goedgekeurde oliën kan worden gemengd. Viscositeit en prestaties zijn in dit geval niet belangrijk. U kunt dus synthetische olie mengen met minerale olie.

Welke motoroliën mag u NIET mengen?

Motorolie mengen
© Shutterstock / Double Brain

Meng in geen geval olie voor dieselmotoren met die voor benzinemotoren! Gebruik ook nooit 2-takt motoroliën (voor scooters en grasmaaiers, bijvoorbeeld) voor 4-takt motoren! 2-takt motorolie presteert minder goed en kan tot motorschade leiden. Anderzijds mag u voor de tweetaktmotoren 4-taktolie van hogere kwaliteit gebruiken.
Dieselvoertuigen met roetfilters hebben motorolie nodig die zo asvrij mogelijk brandt. De maat die hiervoor wordt gebruikt is de sulfaatas. Deze speciale oliën hebben een lager gehalte aan zwavel- en fosforverbindingen en worden low-SAPS of low-ash motoroliën genoemd.
Zorg er ook voor dat de gebruikte motorolie goed en niet te lang bewaard is. Motoroliën zijn ongeveer drie tot vijf jaar houdbaar in de originele, goed afgesloten verpakking. Geopende verpakkingen moet u binnen zes maanden gebruiken.

Hoe herkent u de juiste motorolie voor uw voertuig?

Motoroliën zijn geëtiketteerd volgens SAE viscositeitsklasse, API classificatie en ACEA specificatie en moet u selecteren volgens de voorgeschreven criteria van de fabrikant. Als u niet zeker weet welke olie de juiste is voor uw voertuig, kunnen “oliegidsen” u helpen. In geval van twijfel, vraag uw erkende garage.
Sommige autofabrikanten, vooral Duitse, hebben ook hun eigen specificaties voor OEM-motorolie, die u in acht moet nemen.

Motorolie CASTROL Edge 0W40 R 5L
Castrol logo
Motorolie CASTROL Edge 0W40 R 5L Lees meer…
Motorolie SHELL RIMULA ULTRA 5W30 5L
Shell logo
Motorolie SHELL RIMULA ULTRA 5W30 5L Lees meer…
Motorolie MOTUL ATV UTV 10W40 4L
logo Motul
Motorolie MOTUL ATV UTV 10W40 4L Lees meer…

SAE viscositeitsklasse

De viscositeit beschrijft de mate van viscositeit of dunheid van de motorolie. Hoe hoger de viscositeit, hoe stroperiger de olie. De viscositeit is onderverdeeld in gestandaardiseerde SAE-klassen. SAE is de afkorting van Society of Automotive Engineers, die een klasse-indeling definieert volgens bepaalde testprocedures voor referentietemperaturen en viscositeit. De viscositeit van motorolie verandert naar gelang van de omgevingstemperatuur en de belasting. In koude omstandigheden is de olie viskeuzer en is het mogelijk dat hij niet alle zones voldoende kan smeren. Het nummer van de SAE viscositeitsgraad vóór de “W” geeft de viscositeit bij koude temperaturen aan. Hoe kleiner dit getal, hoe beter de vloeibaarheidseigenschappen van de olie bij koude temperaturen. Het getal na de “W” geeft de viscositeit bij verhitting (bij 100° C) aan. Hoe lager dit getal is, hoe dunner de olie is bij hoge temperaturen of hoge belastingen.

In het verleden hadden motoroliën vaak maar één nummer. Het waren monograde oliën die in het voor- en najaar een seizoensgebonden olieverversing vereisten. Nu zijn de meeste motoroliën multigrade oliën die het hele jaar door kunnen worden gebruikt. Dit komt door een bredere spreiding van de viscositeit.

Wat beschrijven de prestatieklassen en de specificatie van de motorolie?

De API-classificaties geven de Amerikaanse eisen en kwaliteitscriteria aan. API staat voor American Petroleum Institute. De API-classificaties bestaan uit een letter voor het motortype en een aanduiding van het prestatieniveau. De codeletter “S” staat voor “Service Station” en duidt op oliën voor benzinemotoren, terwijl “C” (“Commercial”) staat voor oliën voor dieselmotoren van bedrijfsvoertuigen. Dieselmotoren van personenauto’s worden momenteel niet via API geclassificeerd. De tweede codeletter beschrijft de verschillen in prestaties. Voor benzinemotoren loopt de classificatie van SA (niet-gelegeerde minerale oliën) tot SN, het hoogste prestatieniveau. CK-4 is het hoogste prestatieniveau voor dieselmotoren voor bedrijfsvoertuigen.

De ACEA-specificaties (Association des Constructeurs Europ. de l’Automobile) zijn onderverdeeld in de klassen A, B, C en E. Motoroliën van klasse A zijn geschikt voor benzinemotoren van personenauto’s (benzinemotoren), klasse B voor dieselmotoren van bestelwagens, en personenauto’s, klasse C voor diesel- en benzinemotoren van personenauto’s met nieuwe uitlaatgasnabehandelingssystemen en klasse E voor dieselmotoren van vrachtwagens. De ACEA-specificatie voor motorolie voor personenauto’s wordt altijd gecombineerd voor benzine- en dieselmotoren gegeven. Bovendien wordt de voorstelling beschreven door een cijfer na de letter van de klasse. Een motoroliespecificatie ACEA A3/B3 zou dus beter zijn dan A1/B1.
Bovendien geven sommige fabrikanten hun eigen specificaties voor motorolie, bijvoorbeeld de autofabrikanten BMW, Fiat, Ford, Mercedes Benz, GM, Peugeot, Porsche, Renault en VW.

Kunt u olie van verschillende fabrikanten mengen?

Motorolie
© Shutterstock / Georgi Roshkov

Zolang de motoroliespecificatie overeenkomt en de oliën door de fabrikanten voor uw voertuig zijn goedgekeurd, is compatibiliteit gegarandeerd, ongeacht de fabrikant. Hoewel elke fabrikant zijn eigen mengsel gebruikt dat verschilt van dat van de anderen, is het onmogelijk dat de bestanddelen van de oliën met elkaar reageren en schadelijke stoffen vormen.

Wat zijn monograde en multigrade motoroliën?

Single-grade motoroliën kunt u wegens hun lage viscositeitsspreiding slechts zes maanden gebruiken. Daarom zijn ze slechts bij één viscositeitsgraad volgens de SAE-norm ingedeeld (bijvoorbeeld 5W). Single-grade oliën met goede smeereigenschappen in de winter lopen het risico dat de smeerfilm in de zomer barst. Anderzijds zijn enkelvoudige oliën voor de warme helft van het jaar bij koude temperaturen te viskeus om alle zones te bereiken en te smeren. Enkelvoudige oliën gebruikt bijna niemand meer.
Multigrade motoroliën hebben ten minste twee SAE-klassen (bijvoorbeeld 5W30, 5W40, 10W40) en kunt u het hele jaar door gebruiken. Bijgevolg is er geen behoefte aan seizoensgebonden olieverversing in de lente en de herfst, wat de onderhoudskosten drukt.

Wat is het verschil tussen volsynthetische, minerale en halfsynthetische motoroliën?

Motorolie mengen
© Shutterstock / apidach

Alle motoroliën zijn gemaakt van petroleum. Minerale motorolie is het gemakkelijkst te produceren. Daarom zijn dergelijke motoroliën het goedkoopst. Zonder toevoeging van viscositeitsindexverbeteraars kunt u deze minerale oliën echter slechts om de zes maanden gebruiken.
Volsynthetische oliën bestaan uit rechte moleculen van gelijke lengte, die door hun uniformiteit goed reageren op additieven zoals viscositeitsindexverbeteraars. Voor de productie ervan wordt bijvoorbeeld gebruik gemaakt van het polyalfa-olefine-syntheseproces of het hydrocracking-syntheseproces. Volsynthetische oliën zijn aanzienlijk duurzamer dan minerale oliën en hoeft u minder vaak te verversen. Zij maken een betere koude start bij lage temperaturen mogelijk en verminderen de slijtage. Bij hogere belastingen en temperaturen scheurt de smeerfilm niet. Volledig synthetische motoroliën zijn echter aanzienlijk duurder dan minerale oliën.
Het compromis ligt in halfsynthetische oliën: deze zijn goedkoper dan volsynthetische oliën en hebben toch een aantal van hun positieve eigenschappen, zoals bruikbaarheid het hele jaar door.

Lijdt de kwaliteit eronder als u motorolie mengt?

Zolang de motoroliën beide zijn goedgekeurd voor uw voertuig, blijft de kwaliteit gelijk. Let op: zelfs als u olie van een hogere kwaliteit gebruikt, mag u de verversingsintervallen niet verlengen! De kwaliteit van de olie mag dan ontworpen zijn voor langere verversingsintervallen, het oliefilter, de metallurgie en het ontwerp van de motoronderdelen van uw voertuig zijn daar niet op afgestemd!